Đi tìm chân dung người Hà Nội

Những ngày ở quê mình rất thích câu hát “không thơm cũng thể hoa nhài, dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An”, qua sách vở, mình hiểu người Hà Nội thanh lịch xiết bao.

Mình được xếp giao việc chạy vật tư xây dựng nên với chiếc xe máy mình có điều kiện rong ruổi trên khắp các phố phường Hà Nội. Nhưng thật buồn, gần một năm trời mà bóng dáng người Hà Nội vẫn cứ là bóng chim tăm cá.

Sổ tay mình chi chít những ghi chép vớ vẩn:
Ngày, tháng, năm …giám đốc một tòa lâu đài quát tháo bọn công nhân xây dựng “chúng mày cút đi kẻo bẩn mắt, quan chức sắp về dự lễ hội bia của người Đức sắp tổ chức tại đây”. Ô hay! Ông sợ quan chức bẩn mắt khi thấy đội ngũ lao động tứ chiếng lên kinh đô kiếm sống bằng chính sức lao động của mình.

Ngày, tháng, năm…cô gái chân dài như kiếm Nhật đập bàn quát anh thanh niên: “ Mày im ngay, bà mà nổi nóng là đập vỡ mồm đấy!”

Rồi cũng tìm được cái cần tìm. Chiều nay rảnh việc, mình ghé lại quán nước phố Lương Định Của, gọi cốc nhân trần. Bên cạnh có bác thợ chữa giày vừa làm vừa khe khẽ hát “hôm nay trời xuân bao tươi thắm…” Đang hát chợt bác dừng lại dở chừng mà tặc lưỡi: “Hay thật, bác Hoàng Quý hay thật”. Thấy cũng hay hay, mình xin đôi dép và nhờ bác đánh xi lại đôi giày. Bác ngước nhìn qua làn kính cận và nói cảm ơn rất khẽ. Mình bắt chuyện, bắt đầu từ Cô láng giềng, mắt bác trở nên háo hức khác thường. Rồi nào là Bánh xe lãng tử (Trọng Khương), này Dừng bước giang hồ (Hoàng Trọng), này Màu tím hoa sim (Phạm Duy), này Đêm đông (Nguyễn Văn Thương)… Đến đoạn Nguyễn Văn Thương chợt bác cười hóm:

- Anh thấy có lạ không, ngày xưa ông Nguyễn Văn Thương không có tiền về Huế ăn tết mà ngụ lại Hà Nội để có bài hát nổi tiếng này, chứ phải bọn bây giờ khéo chúng nó lại đi ăn trộm chớ chẳng chơi anh nhỉ?

Đọc trong mắt bác chút buồn xa xăm, tôi hỏi:
- Bác là người Tràng An à?
- Vâng, tên tôi là Tuấn, nhà ở phố Văn Miếu.
- Thế mà tôi cứ tưởng bác cũng là dân tứ chiếng dạt về.
Bác Tuấn chặt lưỡi:

- Không thơm cũng thể hoa nhài
Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An.
Lòng mình chợt ấm lại. Cảm ơn bác Tuấn nhé, một chiều cuối năm ấm áp!

26-12 Nhâm Thìn